Sektörler, ülke ekonomisinde ulusun çeşitli mal ve hizmet gereksinimlerini karşılayan ana birimleridir. Tarım sektörü tarımsal ürünleri, eğitim sektörü eğitim hizmetlerini, inşaat sektörü de ülkenin gereksinim olan inşaatı sağlarken, bunu fiilen gerçekleştiren inşaat sektörü yanında kamu yönetimi, denetimi ve finans firmaları gibi kuruluşları da içermektedir.

İnşaat sektörü: sabit sermaye yatırımlarının yapı ile ilgili faaliyetlerini kapsamaktadır. Bu nedenle sektörün hâsılası, diğer sektörlerde yapılan yatırımların bir fonksiyonudur. Kullandığı girdiler, yarattığı istihdam açısından ve diğer endüstrilerle olan ilişkileri nedeniyle ekonomik durgunluktan büyümeye geçişte anahtar bir rol üstlenmiştir.

Tüm üretimi yatırım malı sayılan inşaat sektörü, başta konut olmak üzere okul, fabrika, hastane gibi her türlü bina inşaatını; yol, köprü, baraj yapımından doğalgaz boru hattı döşenmesine kadar her türlü altyapı faaliyetini; elektrik işleri, sıhhi tesisat, ısıtma, havalandırma gibi her türlü donanım işlerini kapsayan geniş bir yelpazeye sahiptir.

İnşaat sektörü, tüm dünya ülkelerinde olduğu gibi, Türkiye ekonomisi açısından da önemli olan bir ekonomik faaliyet dalıdır.  Sektör büyük ölçüde yerli sanayiye dayanması, istihdam potansiyelinin büyüklüğü, başta imalat sektörü olmak üzere diğer sektörlerle sıkı bir girdi-çıktı ilişkisi içinde olması nedeniyle Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörü sayılmaktadır.

İnşaat sektörü ekonomisi çok hızlı etkilenen ve ekonomiyi çok hızlı etkileyen bir sektördür.Buna paralel olarak ülke genelindeki istihdamı da etkilemektedir.İnşaat sektörünün en temel özelliklerinden biri, emek ve yoğun bir teknoloji ile çalışabilmesidir. Ancak son yıllarda teknolojinin gelişmesi ile sektör sermaye ve yoğun teknoloji ile çalışabilmektedir. Buna rağmen sektör genelinde göreceli olarak emek yoğundur ve işsizliği azaltan çok önemli bir sektör halindedir. Bu nedenle az gelişmiş ülkelerde , özellikle nüfuz çok hızlı artarken, hem artan nüfuza konut, hem de konut bulmak açısından inşaat sektörü en kritik sektör olma durumundadır.

İnşaat sektörü, pek çok ülkede olduğu gibi Türk ekonomisi için de, çok sayıda çalışanı ve iş gücü potansiyeli ile önemli sektörlerden biri durumundadır. Bu sektörün 200’den fazla alt sektörü ve buralarda çalışan yüz binlerce insan mevcuttur.

Sektörde Mühendis, Teknik Öğretmen, Tekniker, Teknisyen ve Ustalar gibi unvanlı teknik insan gücü çalışmakta olup, sayısal orana bakıldığında birinci sırada vasıfsız işçiler ve ustalar çalışmakta iken ikinci sırada da bir çok programı (inşaat, elektrik, makine, harita, işgüvenliği,….) bulunan M.Y.O. mezunu Teknikerler çalışmaktadır.

Bir üretimin gerçekleşebilmesi için sermaye, ham madde ve emek faktörlerinin kullanılması gerekmektedir. Faktörler arasında emeğin ayrı bir yeri vardır ve üretim sürecinde emeğin kullanılması  “istihdam’’ olarak adlandırılmaktadır.

İnşaat istihdamının diğer sektörlere göre, yıllar itibariyle durumu aşağıdaki Tablo1’de gösterilmiştir.

İnşaat sektöründe istihdamın ülke ekonomisine katkıları incelenirken göz önünde bulundurulması gereken bir nokta da, bu sektördeki çalışma şartları ve işçinin niteliğidir. İnşaat sektöründe açıkta üretim yapıldığından, üretim sürecinin büyük bölümü mevsimliktir. Bunun yanında çalışanların çoğunluğu da vasıfsız ya da yarı vasıflı elemanlardan oluşmaktadır. İnşaatın istihdama etkisi konusunda yapılan bazı araştırmalara göre 100 metrekarelik bir konut inşaatının 2,6 kişiye tam 1 yıl süreyle istihdam sağladığı hesaplanmaktadır. Bu hesapta inşaat sektöründe artan üretim miktarının istihdama yapacağı olumlu etkiyi ortaya koymaktadır.

2000 yılı itibariyle Türkiye’de inşaat sektörünün yarattığı istihdamın, toplam istihdam içindeki payı yüzde 5,7’dir. Bu durumu Tablo 2’de görmekteyiz. 

Sektörün toplam istihdam içindeki payının bulunmasında, bu sektöre girdi sağlayan imalat alt sektörleri tarafından yaratılan istihdamın katkısı hesaba katılmamaktadır. Bu katkının, göz önünde bulundurulması halinde sektör istihdamın yaklaşık yüzde 12-15 seviyesine çıkacağı tahmin edilmektedir.

Gelişmiş ülkeler içinde yapılan araştırmalarda toplam iş gücünün ortalama yüzde 10-12’sinin inşaat ve inşaat malzemeleri sektörleri tarafından kullanıldığı saptanmıştır. İnşaat sektörü istihdam açısından önemli bir sektör olup günümüz şartlarında önemi hızla artmaktadır. İnşaat sektörü ayrıca büyük oranda kalifiye olmayan işgücünü ekonomiye kazandıran ve işbaşında eğitim potansiyeli ile işgücünde tecrübe birikimi sağlayan bir yapıya sahiptir.

Ülkemizde yapılan Hane Halkı İşgücü anketi sonuçlarına göre, inşaat sektöründe istihdam olanların yüzde 36’sını ücretli veya maaşlı çalışanlar, yüzde 53,5’unu yevmiseli çalışanlar, yüzde 6,4’ünü işverenler, yüzde 3’ünü kendi hesabına çalışanlar ve yüzde 1’ini ücretsiz aile işçileri oluşturmaktadır. İnşaat sektöründe, sektörün istihdama katkısı değerlendirilirken kayıt dışı potansiyelinin dikkate alınması gerekmektedir.

Günümüzde, insan faktörünün ve özellikle eğitimli insanlarımızın ekonomik kalkınmadaki rolü daha iyi anlaşılmaktadır. Birçok araştırmalar, ekonomide verimliliğin makine ve araç gereçlere yapılacak yatırımlardan çok insan faktörüne yapılan yatırımlarla gerçekleştiğini ortaya koymuştur. Bu bilgiler ışığında inşaat sektöründeki istihdam oranının çoğunluğunu oluşturan, meslek liselerinden, teknik liselerden ve meslek yüksek okullarından mezun olan Teknisyen ve Tekniker ünvanlı yetişmiş milyonlarca insanımızın en iyi şekilde değerlendirilmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır.